vreemdgaanensoa

vreemdgaan Vreemdgaan, seks met meerdere partners wordt vaak ‘promiscuiteit’ genoemd. Het Latijnse woord ‘promiscuus’ betekent ‘gemengd’ of ‘zonder onderscheid’. Als men iemand promiscue noemt, bedoelt men dat hij of zij ‘met iedereen naar bed gaat’, zich niet tot één partner beperkt. De woorden promiscue en vreemdgaan worden meestal afkeurend gebruikt.

Seks met meerdere mensen

Van een samenleving kan ook gezegd worden dat die promiscue is, wanneer iedereen in principe met iedereen seks heeft. Er bestaan verhalen over de oudheid, over vreemde volkeren, over apensoorten, waar promiscuïteit oftewel ‘vrije seks’ zou bestaan. Het woord ‘promiscue’ wordt in deze verhalen minder afkeurend gebruikt, soms zelfs goedkeurend als voorbeeld voor ons, die over het algemeen al moeite genoeg hebben als we één keer een ander dan de vaste partner aantrekkelijk vinden. Het idee dat iedereen in principe met iedereen seks zou kunnen hebben is ook in de seksuele revolutie (opnieuw) naar voren gebracht. Heel wat mensen hebben toen met promiscuïteit geëxperimenteerd, maar het bleek dat de meesten daar toch niet tegen konden. Ze voelden zich schuldig, of het vreemdgaan liep op een fiasco uit omdat de anderen er niet mee om konden gaan. Ze werden jaloers of ze voelden zich toch veiliger en prettiger bij één partner, kortom er waren allerlei factoren die maakten dat mensen terugkwamen van de gedachte aan promiscuïteit. Ze beperkten zich tot één partner, ook al moesten ze zich daarvoor de gelukzaligheid van een nieuwe romantische ervaring of het korte genot van een vrijpartij met een vreemde ontzeggen.

Angst voor soa vreemdgaan en soa

De omvang en frequentie van al dat vreemdgaan moet ook niet overschat worden. Veel mensen voelen zich niet aantrekkelijk genoeg of vinden weinig anderen aantrekkelijk genoeg om er iets mee te beginnen. Dus naast alle sociale afkeuring en persoonlijke beperkingen is er ook nog het gebrek aan gelegenheid met geschikte personen. De meeste promiscuïteit speelt zich dus incidenteel, onder invloed op feestjes of in de fantasie af. Een andere reden om de promiscuïteit af te zweren, die tijdens de seksuele revolutie nog niet zo speelde maar na de jaren tachtig steeds sterker gevoeld werd, was de angst voor seksueel overdraagbare infecties, met name aids. Deze angst is irrationeel.

Gedachte-experiment

Promiscuïteit en soa hebben in principe niets met elkaar te maken. Dit kunnen we met het volgende Gedachte-experiment bewijzen: Neem een (echt)paar dat niet promiscue is: ze gaan dus uitsluitend met elkaar naar bed. Kunnen we ervan uitgaan dat ze geen soa krijgen? Ja, maar alleen als geen van beiden voor hun huwelijk of relatie met een soa besmet is geraakt of op een andere manier (bijvoorbeeld via bloedtransfusie of injectie) een besmetting oploopt. Is aan deze voorwaarden voldaan, dan kan het stel net zo veel met elkaar aan seks doen als ze willen zonder een soa op te lopen. Neem nu een ander (echt)paar dat aan dezelfde voorwaarden voldoet: ook zij kunnen met elkaar net zoveel aan seks doen als ze willen zonder een soa op te lopen. Laten we nu deze twee stellen bij elkaar brengen. Het valt niet te ontkennen dat zij met z’n vieren net zoveel aan seks kunnen doen als ze willen zonder een soa op te lopen. En niets weerhoudt ons ervan nog meer zulke stellen erbij te halen. Je zou honderd echtparen bij elkaar kunnen brengen en die zouden met z’n allen net zoveel aan seks kunnen doen als ze willen zonder een soa op te lopen. Elk van hen zou dus 199 partners kunnen hebben. Als dat geen promiscuïteit is….

veilig vrijen

Waarom legt dan toch iedereen verband tussen promiscuïteit en soa? En niet alleen bijgelovige mensen zonder veel opleiding, die serieus denken dat ze van overspel een soa kunnen krijgen, maar door dokters en dominees, voorlichters en journalisten? De belangrijkste reden is waarschijnlijk dat men tegen promiscuïteit is. Het belangrijkste argument dat men gebruikt is dat de meeste seksuele contacten in de wereld niet veilig zijn omdat mensen geen condooms gebruiken of op andere manieren veilig vrijen. Daarom, zeggen ze, is het monogame huwelijk een vorm van bescherming tegen soa. Als er minder wisselende seksuele contacten zijn, wordt de kans op infectie en verspreiding van soa ook kleiner. En daarin hebben ze gelijk. Helaas verandert dat de statistieken niet. Vraag aan mensen die een soa hebben opgelopen of ze voorstander zijn van monogame relaties, en hun antwoord is in de meeste gevallen ja. Ze zijn niet besmet geraakt omdat ze promiscue zijn, maar omdat ze onveilig hebben gevrijd.

Soa en gebrek aan voorlichting

Vreemdgaan en soaEn dat is de werkelijkheid: honderden miljoenen mensen hebben onveilige seks als onderdeel van het normale leven. Jonge mensen vertonen oeroud seksueel gedrag dat ‘monogaam’ genoemd moet worden omdat het zich richt op het vinden van die ene ware partner. Ze hebben geslachtsgemeenschap zonder dat hun wil of verstand daar veel invloed op heeft. Raakt het uit, dan zoeken ze een nieuwe partner. Virussen en bacteriën bestonden al voor de mens. Ze verspreiden zich sneller bij slechte hygiëne en behuizing, ondervoeding, armzalige levensomstandigheden. Die bestaan in wat wij de ‘derde wereld’ noemen. En toevallig zijn daar ook de soa het meest verbreid. En toevallig zijn daar ook de seksuele opvattingen nog iets primitiever dan in het westen. Het onderwerp ‘seksualiteit’ is taboe, de regels voor huwelijk en gezinsvorming zijn streng en onbespreekbaar, de seksuele rolverdeling ligt vast, de vrouw wordt ‘beschermd’ door sluier en huisarrest, de man ziet zichzelf als potentieel seksueel gevaar, anticonceptie is nauwelijks beschikbaar voor jongeren, abortus gebeurt stiekem en onhygiënisch, seksuele voorlichting anders dan vóór het gezin en tégen soa is er niet.

Uit het voorgaande volgt dat soa-voorlichting die zich richt op het bevorderen van monogamie en het tegengaan van promiscuïteit, zelf een belangrijke factor is in de verspreiding van soa. In Nederland is een relatief gunstige omgang met het soa-probleem te danken aan de seksuele hervorming, die op het belang van positieve en vrije seksuele kennis en ideeën heeft gehamerd. Sinds daartegen een reactie ontstond (afkeer van de ‘seksuele revolutie’, terugkeer van conservatisme en religie in de politiek) is ook hier een toename van soa te constateren.

Meer informatie

Artikel in andere taal lezen?

Engels

Duits

Frans

Spaans