oorlog

oorlogOorlog definieer je als een georganiseerde strijd tussen groepen van dezelfde soort.

Waarom is er oorlog? Je kunt ook vragen: waarom is er vrede? Het hangt van je uitgangspunt af. Zie je overal in de natuur vrede en harmonie, waarin alles in evenwicht is, omdat De Natuur of God of Allah dat zo volmaakt in elkaar gezet heeft, dan concludeer je dat de mens de enige is die oorlog maakt, en je haalt je bewijs bij alle dieren om ons heen. Honden en poezen en olifanten maken geen oorlog. Ruzie hebben ze wel eens, ze vechten om een been of een vrouwtje, maar meestal blijft dat bij dreigen totdat een van de twee zich terugtrekt. Oorlog definieer je als een georganiseerde strijd tussen groepen van dezelfde soort, en dat komt nergens anders in de natuur voor.
Helaas, zegt een ander, klopt het bovenstaande niet. Mieren voeren oorlog, en sommige apen, en andere groepsdieren. En conflicten tussen individuen of groepjes dieren als het gaat om vrouwtjes of eten of territorium, lopen niet allemaal zo aardig af als de romantische natuurliefhebber wil. Zeer bloedige taferelen spelen zich bij deze gevechten af. Oorlog heeft met agressie te maken en met andere fundamentele kracht in de natuur, die helemaal niet vredig en harmonieus is, maar voortdurend in strijd. De vraag is dus steeds geweest of oorlog een mensenuitvinding is, of dat oorlog juist uit onze ‘natuur’ verklaard moet worden.

strijdende mannetjes
Beide benaderingen bevatten uiteraard waarheid. Ongetwijfeld is datgene wat wij met ‘oorlog’ associëren typisch voor de mens, net zoals het schrijven van toneelstukken en symfonieën, sportbeoefening en snelverkeer. Het heeft dus te maken met specifieke eigenschappen van de mens als soort, dat wij oorlog (en vrede) kennen. Zoeken we echter naar een diepere oorzaak (zoals we ook de diepere oorzaken van het schrijven van symfonieën en dergelijke kunnen zoeken), dan komen we bij de menselijke ‘natuur’ terecht, dat wil zeggen het gedrag dat samenhangt met voortplanting, concurrentie binnen de soort en het verdedigen en uitbreiden van territorium.

militairen
Dit maakt meteen duidelijk dat oorlog uit het seksuele systeem voortkomt. Oorlog is seksueel omdat het een typische mannelijke bezigheid is, met als functies het beschermen van hun gezin, maar ook het uitbreiden van hun mogelijkheden tot voortplanting. Soldaten stellen zich de overwinning op de vijand voor als een verovering van vrouwen, en worden dus evenzeer geïnspireerd door lustgevoel als door angst en agressie. Vrouwen doen hier ook aan mee. Op beelden van triomferende legers ziet men altijd vrouwen die overwinnaars bewonderen en verwennen. Wordt de overwinnaar gehaat, dan vervult het verkrachten van overwonnen vrouwen dezelfde functie als de seks met toestemming.

Kortom, zolang het seksuele systeem blijft bestaan, zal er oorlog zijn. Oorlog is niet alleen grootschalig zoals de wereldoorlogen, of die van 2003-2011 tussen Amerika en Irak, maar vooral ook kleinschalig. Er zijn op honderden plaatsen in de wereld oorlogen aan de gang. Het grote gevaar dat de wereld bedreigt is dat als gevolg van de overbevolking en de daaruit voortvloeiende uitputting van het milieu, het aantal oorlogjes tussen groeperingen op basis van cultuur, ook binnen landsgrenzen, zal toenemen. Op de achtergrond speelt daarbij, net als in de Amerikaanse aanval op Irak, de religie een rol. Deze terugkeer naar het primitieve zal een lange periode van ontreddering en rampspoed inluiden.

Artikel in andere taal lezen?

Engels

Duits

Frans

Literatuur: AJ.M.G. van der Dennen, The origins of warwww.rug.nl

Zie ook:
politiek