huwelijksrituelen

Het huwelijk is van groot belang voor het voortbestaan van het volk. De gemeenschap heeft er belang bij dat het vruchtbaar is. Hier komen een aantal huwelijksrituelen vandaan, zoals het strooien met rijst, graan of confetti (symbolen voor zaad). Ook is er altijd wel een spreker die de hoop op een rijke kinderschare uitspreekt.

Rituelen

Chinezen leggen vruchten op de vier hoeken van het bruidsbed, bij Moslims in Oost-Europa wordt een jongetje over het bruidsbed gerold. Vruchtbaarheid is altijd geassocieerd met economische welvaart. Vruchtbaar land betekent tenslotte ook rijkdom.
Lustcontrole wordt uitgedrukt in de huwelijksrituelen die de exclusieve eenwording van het paar benadrukken. Ringen worden uitgewisseld, niet alleen in Europa, maar ook in India en delen van Afrika. De ring is symbool van eeuwige verplichting. Het op elkaar leggen van de handen, zoals men in Ethiopië, Nieuw-Guinea, en het oude Rome deed, wordt soms benadrukt door het samenbinden van de handen met een doek (Portugal), garen of een ketting (Sri Lanka). Er wordt ook wel bloed uitgewisseld. In Bretagne sneed de bruid zich na de kerkelijke plechtigheid onder de borst en haar echtgenoot zoog dit bloed vervolgens op.

Eten en drinken bruidstaart

Ook eten is een veel voorkomend huwelijksritueel om de eenheid van het echtpaar te benadrukken. Bij sommige Indiaanse stammen in Amerika was dit het enige wat er gebeurde. Zij maakte wat eten voor hem klaar en dan werden ze als man en vrouw beschouwd. Bij ons is een trouwpartij zonder diner onvoorstelbaar.
Ook het drinken, vaak uit eenzelfde beker, symboliseert de eenheid van het paar. In het oude China werd een meloen in twee helften gesneden, waaruit het bruidspaar dronk. Dan pas waren zij één lichaam. De Russische kerk schrijft de priesters voor dat ze wijn en water moeten mengen in een zilveren opscheplepel, waaruit het paar om de beurt drie keer drinkt, opdat de man en de vrouw alles in vreugde en verdriet zullen delen.
Nog een manier om de publieke eenwording van het paar, hun exclusieve monogame relatie, te benadrukken is het openbaar bewijzen van hun seksuele band. Tot aan de achttiende eeuw was in Duitsland het huwelijk pas geldig als getuigen het paar in één bed hadden zien liggen. In Zweden moest het paar zich in aanwezigheid van de gasten uitkleden. Bij de Bantoes vond de geslachtsdaad in aanwezigheid van de bruiloftsgasten plaats. Het zal duidelijk zijn dat dit soort huwelijksrituelen helemaal niet op seksuele vrijheid of losbandigheid wijst (zoals bezoekers vaak dachten), maar integendeel de seks aan het monogame huwelijk en het voortbrengen van nageslacht koppelen, en aldus juist de angst voor ongebreidelde seks bezweren.

Angst voor boze krachten

huwelijksritueelSeks en voortplanting, en daarmee huwelijk en familie, zijn zulke diepliggende functies van het overleven van de soort, dat het niet verwonderlijk is dat de cultuur uitdrukking geeft aan de angst voor onbekende machten en krachten die het kleine beetje geluk zouden kunnen bedreigen. Een rij luid toeterende auto’s vormt een eigentijdse bruidsstoet van Surinamers in de stad. Amerikanen mogen het jonge paar graag blikjes en ander rammelend spul achter de auto binden. In Siberië en Marokko, vroeger ook in Engeland, schoot men geweren af, in China pijlen. Al dit lawaai en geweld dient om boze geesten af te schrikken. Religieuze riten hebben eenzelfde functie. Ze zijn dus bijna altijd onderdeel van het huwelijk in de meerderheid van de culturen op de wereld.
In heel Europa kwam de Katholieke priester met wierook de boze geesten uit de slaapkamer van het bruidspaar verjagen. Andere manieren om zich te beschermen tegen de invloed van boze geesten is het sluieren van de bruid, of het dragen van een parasol, een baldakijn of doek boven het bruidspaar of het door hen onder een haag van takken, zwaarden of geweren door lopen. Aangezien het gevaar ook van onderen kan komen, bedekt men de grond (de rode loper op de trap van de Engelse kerk), wordt
het paar soms gedragen (indianen in Guatemala) en draagt de bruidegom de bruid over de drempel (iets wat over de hele wereld voorkomt)

Nog meer bijgeloofhuwelijksrituelen

Er zijn nog meer soorten bijgeloof die bij een huwelijksplechtigheid voorkomen. Wat te denken van het door alle mannen kussen van de bruid, een overal in Europa voorkomende gewoonte? Ongetwijfeld brengt de bruid geluk want zij vertegenwoordigt het geluk, temidden van allerlei gevaren en bedreigingen. Waarom huilen bruidjes en vooral de moeders tijdens de plechtigheid? Gewoon vanwege de plechtigheid, of ook uit angst voor ontmaagding, het verlies van de jeugd? Waarom raadpleegt men tekenen, sterren, maanstand, kiest men bepaalde dagen van de week of maanden van het jaar als bijzonder gunstig, terwijl men andere vermijdt? Hierin is zoveel variatie dat eigenlijk elke dag of maand wel ergens als ongunstig wordt beschouwd. Er is een Schots gezegde dat uit huwelijken in mei ongelukkige kinderen voortkomen. Al dit soort rituele gedachten vindt zijn oorsprong in de intensieve betrokkenheid van de hele gemeenschap bij het huwelijk als publieke en symbolische voltrekking van een als permanent bedoelde seksuele verbintenis, waaraan het voortbestaan van het volk is gekoppeld.

Artikel in andere taal lezen?

Engels

Duits

Frans