nudisme
Naaktlopen betekent op het eerste gezicht dat het geslachtsorgaan onbedekt is. Dit is de uiterste vorm van onbedekt zijn. Andere lichaamsdelen kunnen echter heel veel ‘naaktheid’ suggereren. Daar de cultuur of subcultuur voorschrijft hoe men gekleed dient te gaan, kan zelfs een kleine inbreuk daarop door anderen als spannend of storend ervaren worden en kan tot commentaar of erger aanleiding zijn. Een soldaat wiens das scheef zit kan van de sergeant te horen krijgen dat hij ‘naakt’ loopt. Bij plechtige gebeurtenissen zoals huwelijk en begrafenis draagt men over het algemeen bedekkende kleding, ook op het hoofd. Een korte broek kan op een kantoor waar men dat niet gewend is de wenkbrauwen doen fronsen. Toeristen die zeer luchtig gekleed willen gaan in zuidelijke landen krijgen van hun reisbureau te horen dat ze zich bewust moeten zijn van de afkeuring van het onbedekte lichaam in de plaatselijke cultuur. Voor naaktlopen en -zwemmen worden afgelegen stukken strand aangewezen. Dit zijn slechts enkele voorbeelden.
Bedekking van het hoofd 
Bekend is de hoofddoek, de sluier of de burka (gehele bedekking met gaas voor de ogen), die in streng religieuze, met name islamitische, kringen aan vrouwen wordt voorgeschreven (niet alleen door mannen maar ook door vrouwen). De sluier is in het Westen op trouwpartijen en begrafenissen te zien als cultureel restant van deze praktijk. (Zie ook huwelijksrituelen). Ook bij Christelijke en Joodse fundamentalisten ziet men kledingvoorschriften die ervoor moeten zorgen dat seksuele lustgevoelens -want daar gaat het om- zoveel mogelijk worden beperkt, beheerst en tegengegaan.
De bedekking van het hoofd of gelaat van de vrouw in het openbaar is een typisch seksueel verschijnsel om twee redenen: het betreft alleen vrouwen (geslachtelijke discriminatie) en het gaat om seksuele prikkeling. Hoe minder bloot van de vrouw te zien is, zo is de gedachte, hoe minder mannen seksueel geprikkeld worden. De bedekking verhoogt, zegt men, het respect voor de vrouw. De vormloze in grote donkere kleding en hoofddoek gehulde vrouwen zijn op het eerste gezicht ook allesbehalve aantrekkelijk, zeker vergeleken met een in minirok gestoken blonde Hollandse meid op de fiets.
Cultuur
Aan de andere kant kan men door een cultuur zo gevormd worden dat ook de bedekkende kleding de gedachte aan bloot kan oproepen. De kleding fungeert dan als fetisj. Een oosterse jonge vrouw kan met haar ogen vanachter de hoofddoek nog flirten, vandaar dat de meest strenge bedekking, de bhurka, ook de ogen met gaas onzichtbaar maakt.
Westerlingen vinden vrouwelijk schoon over het algemeen ook het meest aantrekkelijk en opwindend als er kleding gedragen wordt. Hierop heeft zich de mode-industrie ontwikkeld. De vrouwenkleding dient om haar seksuele aantrekkelijkheid te benadrukken of te vergroten. De mode verandert elk jaar, is een vorm van kunstbeoefening, ze laat de kledingindustrie draaien en bevredigt de kooplust en behoefte aan variatie bij vrouwen. Dit geldt in principe voor alle vrouwen in de wereld, maar alleen in het Westen is de exhibitie van vrouwelijke seksuele aantrekkelijkheid de laatste tweehonderd jaar in het openbaar sterk tot ontwikkeling gekomen door de seksuele hervorming die we ‘modernisering’ noemen. Tot voor kort bestond hier ook openbare reclame voor ondergoed en lingerie -seksueel het meest opwindend. Hiertegen kwamen steeds meer protesten vanuit christelijk fundamentalisme en feminisme, die de beelden van halfblote schoonheden als een belediging voor de vrouw beschouwen. Ze lijken daarin dus sprekend op het moslimfundamentalisme.
Het volledig naakte lichaam ontbreekt zo goed als geheel in het openbaar. Ook in de kleinste openbaarheid, in de kring van gezinsleden binnen de beslotenheid van de woning, is in de grote meerderheid van de gevallen het geslachtsorgaan taboe. In de afgelopen honderd jaar zijn er wel steeds meer mensen gekomen die meenden dat het goed was om de schaamte voor het naakte lichaam kwijt te raken en die hun kinderen ook met de gedachte opvoeden dat valse schaamte nergens goed voor is. Hun aantal is echter beperkt. Er is iets in de familie zelf dat leden ervan weerhoudt zich voor elkaar bloot te geven. Waarschijnlijk steekt hier ten diepste de angst voor incest achter.
Naturisme
Voor een deel is het nudisme verbonden met een theorie over mens en maatschappij en een opvatting over hoe men het beste kan leven. Deze ideologie staat bekend als ‘naturisme’. Aanhangers willen de schoonheid en gezondheid, ja zelfs de reinheid van de natuur plaatsen tegenover de kunstmatigheid, grootschaligheid, vuiligheid en de gevaren van de industriële wereld waarin wij leven. De naakte mens is dan een symbool, van eenvoud, gezonde levenswijze, natuur- en diervriendelijkheid, en probeert dat ook in praktijk te brengen. Naturisten hebben zich in verenigingen georganiseerd en brengen hun vakanties door op naturistenterreinen, afgezonderd van de wereld. Dat het naakt een maatschappelijke betekenis heeft, weten ze, maar naaktlopen in het openbaar wijzen ze ten stelligste af.
Seksuele revolutie 
In de jaren zeventig ontstond in de seksuele revolutie de gedachte dat naakt gewoon overal, met name op het strand en recreatiegebied moest kunnen. Men had in de film van Bert Haanstra over Nederland een scène gezien waarin iemand zich onder een baddoek in alle bochten wringt om een badpak aan en uit te trekken. Iedereen vond dat wel lachwekkend, ook al voelde men zelf die schaamte ook. Enkele voortrekkers vertoonden zich bloot op het strand en werden door de politie gearresteerd wegens het plegen van een zedenmisdrijf. Daar waren ook meisjes zonder bovenstukje bij. Toen zij volhielden, kwam er overleg tussen politie, justitie, toeristenbranche en gemeente. Hieruit kwam na een paar jaar de wetgeving voort die het door de gemeente inrichten van aparte naaktstranden regelde. Die stranden werden door borden aangegeven met een aanduiding in vier talen: FKK (Frei Körper Kultur), nudist beach, plage naturiste en naaktstrand. Een typisch voorbeeld van tolerante repressie. Het gevolg van deze apartheid is een onnodige scheiding geweest tussen ‘naaktlopers’ en ‘gewone’ mensen. Wie nu bloot ligt op een textielstrand wordt niet meer als een held van de bevrijding gezien, maar als asociaal, als iemand zonder normen en waarden, tegen wie de burger zich geroepen voelt op te treden.